Herman Miller Exclusief Design

Designers aan het woord

Ray Wilkes

“Ik houd nu eenmaal van totale eenvoud,” zegt Ray Wilkes. “Het is de filosofie van mijn leven. Een architect heeft me ooit verteld dat ik een geboren minimalist was. En minimalisme is niet alleen maar rechte lijnen – het belangrijkste is de vorm en de eenvoud van het maken ervan.”

Die zienswijze is bepalend geweest voor al het werk van Wilkes, maar in het bijzonder bij de ontwikkeling van zijn modulaire bankgroep. Nadat hij in Michigan was aangekomen om fulltime bij Herman Miller te werken onder de toenmalige designdirecteur Bob Blaich, begon Wilkes te experimenteren met een nieuw speeltje in de productieruimte van de fabriek: een machine om schuim in een matrijs te spuiten. Wilkes had de technologie onder de knie gekregen tijdens een periode bij ontwerper Harvey Probber in Rhode Island, waar hij had geleerd hoe luchtbellen in het schuim konden worden vermeden.

De voorgevormde vormen die hij bedacht waren “helemaal afgerond, en het was mogelijk om ze te stofferen met de tweerichtings stretchstoffen van Herman Miller met een naad langs de rand van het zitkussen, wat erg moeilijk zou zijn geweest met traditionele textielsoorten.” Die zeer kenmerkende kussenvorm leidde tot een populaire bijnaam voor de collectie die vandaag de dag nog steeds gangbaar is, naar de bekende kauwgum: Chiclet. Op het eerste gezicht lijkt zijn ontwerp een stilistische afwijking van de klassiekers van Herman Miller, maar Amy Auscherman, Head of Archives and Brand Heritage, wijst erop dat “het een modulair systeem is, en Herman Miller blinkt uit in systemen.”

Op dezelfde manier heeft Herman Miller een lange staat van dienst op het gebied van materiaal- en meubelinnovatie, die wordt gekenmerkt door de meubelgroep van voorgevormd multiplex van het Eames-duo en helemaal teruggaat tot Gilbert Rohde, die het idee van een sectionele bank bedacht. “Chiclet is een andere manier om dat idee te benaderen met nieuwe materialen en een andere esthetiek,” legt Auscherman uit. “Het ziet er postmodern uit, maar het is tijdloos, omdat het tot de essentie is teruggebracht.

Sam Hecht en Kim Colin

Contrasten en hiertussen een creatieve spanning opwekken: dit definieert het werk van Sam Hecht en Kim Colin. Hun ontwerpen weerspiegelen zowel een nauwgezette aandacht voor de details van een object als een doordachte afweging van zijn context. Dus meten ze het succes van hun ontwerpen “niet alleen in verkoopcijfers of bekendheid, maar ook in de bijdrage aan het grotere goed van de industrie (en we hopen, de planeet).” Ontwerpers Sam Hecht en Kim Colin van Industrial Facility te Londen maken werk waarin de balans wordt gezocht tussen het streven uit het leven te halen wat erin zit en het ondertussen simpel te houden. De contemplatieve benadering en aandacht voor detail van de Brit Hecht vult het architectonische gevoel van de van origine Californische Colin goed aan; samen ontwerpen ze meubilair en producten die zich verhouden met de omgevingen waarin ze gebruikt worden. Colin zegt: “We streven naar een eenvoud van gebruik dat niet ten koste gaat van goede functionaliteit.” Hecht voegt daaraan toe: “Het resultaat is een soort evenwicht waarbij producten relevant en duurzaam zijn.”

Hun studio, Industrial Facility, bevindt zich in het centrum van Londens Clerkenwell-buurt, die zelf ook een plek van tegenstellingen is: hip en professioneel, thuisbasis van denkers en entertainers. De studio is klein, maar loopt over van talent. “Ieder van ons komt uit een ander deel van de wereld,” merkt Colin op, “en we werken continu samen aan ideeën, methodes, en meningen. Ons werk wordt nooit gecreëerd in culturele isolatie en daarom gedraagt ons kantoor zich als een goede, gecondenseerde internationale wijk, die efficiënt, energiek en plezierig is.” Hecht voegt hier het volgende aan toe: “Het ontwerpproces heeft veel weg van een reeks gesprekken. Wat daaruit voortvloeit is een gevoel van gelijkheid, omdat het proces, het resultaat, in feite uit deze twee gezichtspunten bestaat.”

Sinds het oprichten van hun studio in 2002 hebben Hecht en Colin hun ‘wereldse gezichtspunten’ gebruikt om objecten te ontwerpen die in omvang variëren van het minieme tot het architectonische. Naast hun werk met Herman Miller hebben ze producten ontworpen voor Yamaha (Japan), Mattiazzi (Italië), Issey Miyake (Japan), Established & Sons (Verenigd Koninkrijk), Louis Vuitton en Tectona (Frankrijk) en Muji (Japan). Oorspronkelijk vroeg Herman Miller in 2008 zowel Kim als Sam om aan te blijven als creatief adviseur.

Veel van hun ontwerpen staan tentoongesteld in permanente museumcollecties, inclusief die van het MoMA in New York, het Art Institute in Chicago, het Finlandia Museum in Helsinki, het MoMA in San Francisco, het Centre Pompidou in Parijs, het staatsmuseum voor de toegepaste kunsten in München en het V&A Museum in Londen. Zowel Colin als Hecht zijn opgenomen in de prestigieuze Royal Designers for Industry (RDI), de hoogste eer voor ontwerpers werkzaam in het Verenigd Koninkrijk. Colin ontving haar RDI in 2015, en was daarmee de eerste vrouwelijke productontwerper die werd opgenomen; Hecht ontving die van hem in 2008. Hun monografie getiteld Industrial Facility (uitgegeven door Phaidon Press, 2018) biedt een overzicht van hun portfolio. 

Ontwerpbureau EOOS

“Voor ons is design een poëtische discipline,” zegt Gernot Bohmann die samen met Harald Gründl en Martin Bergmann het driemanschap EOOS vormt. Vanuit hun basis in Wenen maakt het drietal al sinds 1995 poëzie in de vorm van meubelen, voorwerpen en ruimten voor merken van letterlijk a tot z, van Armani (cosmeticawinkels) tot Zumtobel (ledverlichting). Hoewel hun oeuvre gevarieerd is, benaderen de ontwerpers van EOOS elk project vanuit hetzelfde perspectief. “Wij noemen ons ontwerpproces ‘poëtische analyse’”, zo zegt Bohmann. “Zodra we een woord, een sterk intuïtief beeld of een ritueel vinden, begint het proces. Het idee gaat zijn eigen leven leiden en wij hoeven dat alleen maar te volgen. Uiteindelijk staat iedereen, EOOS en onze industriële partner, versteld van het resultaat.”

Verrassing vormt een centraal element van Crosshatch, de stoel die EOOS heeft ontworpen voor Geiger International, een bedrijf van Herman Miller. Met Crosshatch maakt EOOS gebruik van parachutekoorden om de nodige ondersteuning te leveren voor de zitting en rugondersteuning. “Wij hebben een houten constructie ontworpen,” legt Bergmann uit, “met een zwevende mand gemaakt van parachutekoorden. De koorden vormen een integraal onderdeel van de constructie. Ze worden omlaag getrokken en de stoel wordt een systeem van interne spanning. Zonder deze koorden zou de stoel onstabiel worden en uiteenvallen.”

Het gebruik van een veelvoorkomend materiaal zoals parachutekoord weerspiegelt de praktijk van een ontwerper die nog steeds invloed heeft op Geiger: Ward Bennett. “Zijn verkenning van hoe ver je kunt gaan binnen een bestaande typologie en zijn gebruik van industriële componenten in zijn werk, is zeer boeiend voor ons,” merkt Bohmann op. De verrassing neemt een andere wending in de zitervaring van Crosshatch. Het is een voorwerp dat er licht en transparant uitziet en levert wat EOOS omschrijft als een “nest-gevoel”. Een gevoel van comfortabel omhuld worden.

Een speelse wending van de verwachtingen maakt deel uit van het EOOS ethos om te werken aan ‘authentieke voorwerpen’. Volgens Bergmann “betekent dit voor ons dat we een synthese willen bereiken van constructie en poëtische expressie. We zijn geboeid door hoeveel emotionele kwaliteit er uit rationaliteit voortvloeit.”